Ranovizantijska naselja u Srbiji i njenom okruženju

Dr Mihailo Milinković je jedan od vodećih specijalista za ranohrišćansku, ranovizantijsku i arheologiju seobe naroda i ranog srednjeg veka na prostoru jugoistočne Evrope. Kada je započinjao svoj naučni rad, kao pripravnik u Arheološkom institutu, koncipirao je svoj magistarski rad tako, da njime uvede novu kategoriju arheoloških nalazišta u stručni diskurs (tzv. ranovizantijska utvrđenja). Mihailo Milinković je uspešno savladao ovaj zadatak, između ostalog zahvaljujući sopstvenim, tematski fokusiranim terenskim istraživanjima. Od tada se znanje o ranovizantijskim nalazištima u Srbiji i u okruženju znatno proširilo, jednim delom i zahvaljujući dugogodišnjim angažmanima dr Milinkovića na nalazištima kao što su to Gradina na Jelici, Gamzigrad, Zlata-Kale, Gojin Dol-Kale, gradine u okolini Pešterske visoravni i drugim.

Pregled ranovizantijskih naselja na teritoriji Srbije i njenog bližeg okruženja obuhvatio je uvodne opaske o značaju naseobinskih ostataka u arheologiji, kao i o samoj ranovizantijskoj arheologiji i njenom razvoju, i načinu istraživanja. Radi lakšeg praćenja predočen je kratak istorijski uvod, nakon čega je dat osvrt na geografski i klimatski faktor, u onoj meri u kojoj su oni važni za razvoj naseobina.